آموزش بازی شلم

شلم چیست

شلم (انگلیسی: Shelem)، یکی از محبوب‌ترین بازی‌های ایرانی با کارت های بازی است. این بازی از کلمه “Slam” انگلیسی و “chelem” فرانسه گرفته شده است و معنی آن جمع آوری تمام برگهای بازی است. این بازی که اصالت ایرانی دارد و در انگلیسی به نام Rock نیز شناخته می‌شود، با چهار بازیکن انجام می‌شود که دو به دو، با یکدیگر یار هستند. شلم پاسور شباهت‌های زیادی با بازی حکم دارد اما از آن پیچیده‌تر است. در این بازی امتیازی توافق شده وجود دارد که معمولا 165 است و تیمی که زودتر به آن برسد، برنده است. در این بازی، می‌توان جوکر را نیز گنجاند و آنگاه مجموع امتیازات برای پیروزی را بالاتر برد.

شیوه بازی شلم (قوانین شلم چهارنفره)

به نفری یک برگ به صورت رو داده می‌شود و این کار تا زمانی که آس بیاید ادامه پیدا می‌کند. کسی که اولین آس برای او بیاید، اصطلاحات پورتر است که معادل دیلر است.

دست دادن در شلم

پوتر دست می‌دهد و این کار را یکجا از نفر سمت راست خود انجام می‌دهد. هر بازیکن 12 برگ دارد. این برگ‌ها می‌تواند به صورت یکجا یا به صورت شش تایی به هر کس داده شود. چهار برگ باقی می‌ماند که به پشت روی زمین قرار می‌گیرد.

حاکم در شلم

هرکس امتیازی که حدس می‌زند می‌تواند از کارت‌هایش بگیرد (بدون جوکر حتما باید بالای 60 باشد و با جوکر حداقل 100) را می‌خواند. هرکس که عدد بالاتری را بخواند، حاکم است. کارت‌هایی که روی زمین است، در اختیار حاکم قرار می‌گیرد و او به دلخواه چهار کارت بد خود را روی زمین می‌گذارد. این بین او می‌تواند دست خود را از یک یا دو خال خالی کند تا اینطور بتواند راحت‌تر با حکم ببرد. او باید سعی کند با همکاری یار خود، امتیازی که اعلام کرده را بگیرد. اگر همه پاس بدهند (با توجه به دست، حاضر به حاکم شدن نشوند) پورتر که کارت‌ها را پخش کرده حاکم خواهد شد و مبنا شصت امتیاز است. اما معمولا مرحله خواندن امتیاز بیشتر از یک دور طول می‌کشد، این بین چند نفر جا می‌زنند و در رقابتی دو نفره، یکی سرانجام کم می‌آورد.

روش بازی شلم

حاکم باید امتیازی که اعلام داشته را کسب کند و اگر به آن نرسید، اصطلاحا خالی کرده است. بردن هر دست در این بازی پنج امتیاز دارد. هر پنج لو، پنج امتیاز، هر ده لو، ده امتیاز (به پنج لو و ده لو در این بازی چاقی می‌گویند)، هر آس ده امتیاز، جوکر قرمز بیست امتیاز و جوکر مشکلی پانزده امتیاز دارند. بر همین اساس مجموعا کارت‌های بازی دویست امتیاز دارند. بدون جوکر، مجموع کارت‌های بازی 165 است. شیوه حکم و بازی در شلم دقیقا مانند حکم است با این تفاوت که اینجا تعداد دست‌های گرفته شده برنده را مشخص نمی‌کند، امتیاز کسب شده برنده را اعلام می‌کنند. فرض بگیرید دستی به این صورت به دست شما بیاید: « 10 پیک + آس پیک +10 دل + 10 خشت» از این دست 45 امتیاز به دست می‌آورید. ولی از این دست: «2 دل + 3 دل + 4 خشـت + 6 دل» تنها 5 امتیاز می‌گیرید که مربوط به بردن این دست است نه امتیاز کارت‌ها.

حکم در این بازی، اولین کارتی است که حاکم بازی می‌کند. بازی مانند حکم ادامه پیدا می‌کند. برنده هر دست، دست جدید را شروع می‌کند. یک تفاوت نسبت به حکم این است که وقتی آس حکم بر فرض در دست اول بازی می‌شود، در حکم هر سه نفر بی‌ارزش‌ترین کارت خود را زمین می‌گذاشتند اما در شلم، یار او می‌تواند کارتی با ارزش را زمین بگذارد چون می‌داند این کارت برای خودشان شمرده خواهد شد. بر فرض او 5 یا 10 حکم خود را زمین می‌گذارد و امتیازش برای تیمشان خوانده می‌شود. البته این هم می‌تواند ریسک باشد چون آن 10 حکم، خود شاید بتواند در دستی دیگر، دست بگیرد. بازی به همین شکل ادامه پیدا می‌کند و در پایان هر گروه، یک سری دست را برده است و نوبت امتیازشماری است.

وقتی جوکر به کار گرفته می‌شود، کمی ترتیب کار تغییر می‌کند. جوکر قرمز بالاترین برگ بازی است. یعنی در حالی که در حالت بدون جوکر آس حکم بالاترین برگ بازی است، با جوکر، جوکر قرمز بالاترین کارت است. پس از آن جوکر مشکی جا می‌گیرد و آسِ حکم سوم است. با جوکر، تعداد امتیازات بر مبنای 200 محاسبه می‌شود.

شمارش امتیاز در شلم

حاکم اگر با خواندن 140 امتیاز، حاکم شده باشد، باید به این امتیاز برسد. اگر تیم حاکم به 140 امتیاز رسیده باشد، از این دست 140 امتیاز می‌گیرد و تیم حریف 25 امتیاز به دست آورده است. حال اگر بر فرض تیم حاکم تنها موفق به کسب 120 امتیاز شده باشد، به اندازه 140 امتیاز از این دست منفی می‌خورد چون نتوانست وعده خود را محقق کند. در این حالت یک تیم -140 امتیاز و تیم دیگر 45 امتیاز از این دست به کف می‌آورند.

حالت دوم زمانی است که تیمِ غیرحاکم بتواند بیشتر از نصف امتیازات یعنی 85 امتیاز را به دست بیاورد. به عنوان مثال اگر لازمه حاکم شدن در آن دست 100 بوده، طبیعتا تیم حاکم نتوانسته به امتیاز وعده داده شده برسد اما از سوی دیگر به اندازه‌ای بد کار کرده که تیم حریف امتیازات بیشتری با وجود عدم حاکم بودن کسب کرده است. در این صورت اگر تیم حاکم 120 امتیاز را حکم کرده بود، -120 امتیاز از این دست کسب نمی‌کند، که نمره منفی دوبرابر شده و 240 امتیاز منفی برای آنها ثبت میشود. البته در این زمینه توافق کلی وجود ندارد و برخی -165 امتیاز برای حاکم را درست‌تر دانسته‌اند.

حالت سوم زمانی است که تیم حاکم بتواند تمام 165 امتیاز را کسب کند و اصطلاحا حریف را شلم کند. در این حالت، تیم حاکم امتیاز دو برابر یعنی 330 دریافت می‌کند. البته حاکم در این بازی تحت هیچ شرایطی شلم نمی‌شود چون چهار کارتی که زمین گذاشته، 5 امتیاز محاسبه می‌شوند. حالت دیگر شلم پانصد امتیازی است. زمانی می‌شود که حاکم ادعا می‌کند می‌تواند بدون برداشتن چهار کارت وسط بازی، می‌تواند حریف را شلم کند. اگر بتوانند این کار را انجام دهد، به جای 250 امتیاز، 500 امتیاز مثبت به جز امتیازات کامل دریافت خواهد کرد. معمولا امتیازات تا 1200 در بازی شلم ادامه دارد.

شلم دو نفره

یک نفر دست می‌دهد. 12 برگ به نفر مقابل و 12 برگ به خود توسط پورتر داده می‌شود. اینجا دو طرف اعلام می‌کنند که به چه عددی می‌توانند برسند تا مشخص شود حاکم کیست. پس از مشخص شدن حاکم، طرف دیگر پوتر است. یک دسته چهارتایی کارت به کسی که بالاترین پیشنهاد را خوانده داده می‌شود. یک دست چهارتایی نیز به طرف مقابل. دوباره یک دست چهارتایی به نفر مقابل و دوباره به خود. این کار یک بار دیگر نیز انجام می‌شود تا هرکس جز 12 کارتی که در دست دارد، سه دسته چهارتایی برابر خود روی زمین داشته باشد. چهار کارت هم وسط قرار داده می‌شود. حاکم چهار کارتِ وسط را برمی‌دارد و با کارت‌های خود در صورت نیاز عوض می‌کند.

حاکم، برگ اول که حکم در نظر گرفته می‌شود را بازی می‌کند و سپس نفر دیگر بازی می‌کند. سپس سه برگ اول سه دسته جلوی هر کس رو می‌شوند. ابتدا حاکم از همان خال بازی شده یکی از این سه برگ مقابل را بازی می‌کند، نفر مقابل هم از همان خال از سه برگ جلوی خود بازی می‌کند. اگر از خالی که بازی شد برگی روی زمین نباشد، بازیکن می‌تواند هر برگی که دلش خواست را بازی کند. در واقع زمین نقش یار هرکس را ایفا می‌کند. بازی به همین حالت ادامه پیدا می‌کند و هرکس که برنده یک دست شده، دست بعدی را شروع می‌کند. شمارش امتیاز نیز با بازی چهارنفره تفاوتی ندارد.