معرفی ورزش مهیج ژیمناستیک ترامپولین

ترامپولین یکی از سه رشته ورزشی ژیمناستیک است. دو رشته دیگر، ژیمناستیک هنری و ژیمناستیک ریتمیک یا موزون هستند. با وجود ورزشکارانی که تا ارتفاع 8 متری پرواز می‌کنند، ترامپولین در میان جالب ترین بازی‌های المپیک برای  تماشا قرار می‌گیرد.

بررسی اجمالی

ژیمناست‌های ترامپولین مجموعه‌ای از حرکت‌های کوتاه را انجام می‌دهند که شامل انواع پیچ و تاب‌ها، پرش‌ها و پشتک‌ها است. تکنیک دقیق و کنترل کامل بدن برای موفقیت حیاتی است. داورها به سختی، اجرا، طول زمان پرش یا پرواز و جا به جایی افقی نمره می‌دهند.

در سال 1934، یک ژیمناست آمریکایی به نام جورج نیسن از دیدن سقوط آکروبات‌های سیرک روی تورهای ایمنی انعطاف پذیر الهام گرفت. آکروبات‌ها از خاصیت ارتجاعی تور در برگشت برای انجام مهارت‌های آکروباتیک استفاده می‌کنند. او اولین نمونه ترامپولین را از بوم و لاستیک مورد استفاده برای لوله‌های داخلی ساخت. نیسن دستگاه خود را ” ترامپولین “، که واژه اسپانیایی به معنی تخته پرش‌ است، نامگذاری کرد.

ترامپولین خود از یک ” تخت ” مستطیل شکل ساخته شده از پارچه‌ای بافته شده از الیاف مصنوعی است. ابعاد آن 2.14 در 4.28  متر است. تخت به یک قاب با فنرهای فولادی متصل شده است به طوری که عملکرد فنری آن ژیمناست‌ها را تا ارتفاع بالایی به هوا پرتاب می‌کند. این تخت در ابتدا به عنوان ابزاری برای فضانوردان، خلبانان و سایر ورزش‌ها استفاده می‌شد‌. ترامپولین به حدی محبوبیت یافت که اولین دوره مسابقات جهانی آن در سال 1964 در لندن برگزار شد. این رشته در سیدنی 2000 در مسابقات انفرادی مردان و زنان به برنامه المپیک اضافه شد. سهمیه المپیک براساس نتایج به دست آمده در مسابقات جهانی سال قبل از بازی‌ها و مسابقات انتخابی المپیک تقسیم می‌شود. در مجموع 16 مرد و 16 زن در این رشته شرکت می‌کنند.

نوع مسابقات

رقابت انفرادی (زنان و مردان)

ماهیت ورزش

ترکیبی از مهارت ورزشی و دقت

در المپیک ترامپولین، ورزشکاران در یک مرحله مقدماتی دو سری از حرکات را اجرا می‌کنند؛ یکی اجباری و دیگری داوطلبانه. هر سری از حرکات متشکل از ده مهارت است. درحرکات اجباری، ورزشکاران در8 مهارت به اجرای حرکات می‌پردازند. این حرکات فقط از نظر اجرا داوری می‌شوند. دو مهارت دیگر هم که توسط ژیمناست انتخاب شده‌اند، بر اساس هم سختی و هم اجرا قضاوت می‌شوند. از ریو 2016، روش امتیازدهی تغییر کرده و ” جا به جایی افقی ” به امتیازات معرفی شده است.

در حرکات داوطلبانه، هر ده مهارت از جنبه اجرا و دشواری مورد قضاوت قرار می‌گیرند. یک سوم مجموع امتیازات به ” زمان پرواز ” اختصاص دارد که مقدار زمان واقعی صرف شده در هوا است. این امتیاز به امتیازات دشواری و اجرا برای حرکات دیگر اضافه می‌شود.

هشت شرکت کننده که امتیاز بیشتری کسب کنند به فینال راه پیدا می‌کنند. امتیازات از مرحله مقدماتی به فینال منتقل نمی‌شود. فینال تنها از حرکات داوطلبانه تشکیل شده است که امتیاز آن بر اساس دشواری، اجرا و زمان پرواز است. ورزشکارانی که کمترین امتیازات را در مقدماتی کسب کرده‌اند زودتر حرکات خود را اجرا می‌کنند. با این وجود باز هم شانس پیروزی برای همه ورزشکاران وجود دارد.

سه وضعیت فرود اساسی برای پرش‌ و پشتک‌ها جود دارند:
تاک : در هنگام فرود زانوها و مفاصل متصل به باسن خم می‌شوند و به سینه می‌چسبند.
 پایک : موقعیتی است که پاها صاف قرار می‌گیرند ولی به بخش بالا تنه نزدیک‌تر می‌شوند لذا بخش بالا و پایین بدن شبیه به حرف L  می‌شود.
لِی‌آوت یا مستقیم: موقعیت فرود به حالت مستقیم.

ورزشکاران برای به دست آوردن نمره بالاتر درسختی به حرکات خود چرخش و پیچ و تاب اضافه می‌کنند. به جهش‌های پویای چند متری بالای تخت نگاه کنید. به این جهش‌ها، مهارت ورزشکار و دقت برای فرود صحیح در منطقه مرکزی ترامپولین به نام منطقه پرش دقت کنید. صلیب قرمز روی تخت به عنوان یک راهنمای بصری عمل می‌کند و ورزشکاران را قادر می‌سازد تا وضعیت بدن خود را اصلاح کنند.

چشم انداز بازی‌های توکیو 2020

دو قهرمان اول المپیک ترامپولین الكساندر موسکالنکو و ایرینا کاراواوا ورزشكاران روس بودند. این دو درالمپیک 2000 سیدنی به ترتیب مدال‌های طلای مردان و زنان را به دست آوردند.

جمهوری خلق چین و کانادا ثابت کرده‌اند که در پنج دوره بازی‌هایی که ترامپولین در آن‌ها حضور دارد، قدرتمندترین تیم‌ها هستند. جمهوری خلق چین از 18 مدال موجود در سه بازی المپیک گذشته 10 مدال کسب کرده است. دونگ دونگ چینی مدال برنز در مسابقات ترامپولین مردان را در پکن 2008 به دست آورد. او سپس به المپیک2012  لندن رفت و مدال طلا را کسب کرد. مدال نقره مسابقات ریو نتیجه آخرین تلاش این ژیمناست چینی است. مدال طلای این مسابقات به گردن اولادزیسلاو هانچارو از بلاروس آویخته شد.

در مسابقات زنان، روزی مک لنان کانادایی مدال‌های طلای پشت سر هم را درالمپیک 2012 لندن  و ریو 2016 به دست آورد. او اولین کانادایی است که در یک ورزش انفرادی در بازی‌های المپیک تابستانی از عنوان المپیک خود دفاع می‌کند. هیچ ورزشکار دیگری در رشته ترامپولین در بین زنان و مردان تا به حال موفق به این کار نشده است.

در توکیو 2020 ، کدام یک از ورزشکاران می‌توانند فرم عالی، حرکات جسورانه و بهترین زمان پرواز را برای ایستادن در بالای سکو ترکیب کنند؟

مطالب مرتبط: پیش بینی المپیک 2020 توکیو؛ چه نکاتی را رعایت کنیم

نکته جالب

• ارتفاع پرش‌ بر روی ترامپولین چگونه اندازه گیری می‌شود؟
  پرش‌ها با استفاده از سنسور اندازه گیری می‌شوند. این دستگاه در زیر ترامپولین نصب شده است تا مدت زمان تماس بر روی بستر ترامپولین را ثبت کند. بنابراین از این طریق می‌توان به مدت زمانی که ورزشکار در هوا سپری می‌کند امتیاز داد.