بازار بورس و شرط بندی چه شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند؟ کدام بهتر است؟

مقدمه

در حالت کلی شرط بندی و بازار تا حدودی بورس شبیه به یکدیگر و مبتنی بر قمار هستند. شما در حالی اقدام به خرید/پرداخت می‌کنید که از خروجی مطمئن نیستید. ممکن است مبلغ زیادی از دست بدهید یا پولتان چند برابر شود. این تعریفِ قمار است. وقتی به عنوان یک فرد عامی و تحصیل نکرده‌ی افتصاد یا رشته‌های مشابه در بورس قدم بگذارید، با ریسکی کامل روبرو هستید. سهام شرکت ایکس و ایگرگ برای شما فرق چندانی نمی‌کند چون اطلاعات و برنامه‌های هر شرکت محرمانه در نظر گرفته می‌شود و به اطلاعات عمومی همه دسترسی دارند. اطلاعاتی که گاهی از یک حباب می‌آیند و قابل اعتماد نیستند.

در نگاه بسیاری، سرمایه‌گذاری روی بورس یعنی سود و روی شرط بندی ورزشی یعنی باختن آن پول. در کشورهای پیشرفته که رشد و سقوط سهام در آنها منطقی و تا حدودی قابل پیش بینی است، چنین دیدگاهی وجود دارد. طبق یک میانگین‌گیری، به طور میانگین سالیانه 7 درصد بابت شرط بندی روی سهام سود می‌کنید و بین 5 تا 10 درصد بابت شرط بندی ورزشی ضرر خواهید کرد. اما آیا این واقعا به این معنی است که در بورس سود می‌کنید و در شرط بندی ورزشی زیان؟ در ادامه توضیح خواهیم داد که خروجی به عملکرد خودتان بستگی دارد.

حمایت قانون

با وجود ماهیت یکسان و مثلا این که در کشوری مانند ایران قمار حرام است، بورس کاملا قانونی است و مرتبا از سوی دولت توصیه می‌شود. ماجرا مانند این قضیه است که در بسیاری از مناطق آمریکا و تقریبا تمام اروپا ماری جوانا غیرقانونی است اما الکل کاملا قانونی عرضه می‌شود. حتی در بسیاری از کشورها لاتاری دولتی وجود دارد اما شرط بندی ورزشی غیرقانونی است. دلایل تاریخی و فرهنگی‌ای پشت این مسئله است که از نقطه نظر سال 2020 چندان منطقی به نظر نمی‌رسد.

راجع به شرط بندی ورزشی مسئله این است که به طور تاریخی این گونه قمار، مافیای شرط بندی خود را داشت. این مافیا نیز با جرم و جنایت، رابطه‌ای دائمی داشت. مسئله دستکاری نتایج ورزشی به دلیل شرط بندی نیز تاریخی به بلندای تاریخ ورزش دارد. با این حال تاریخ بورس هم تمیز و خالی از فساد نبوده است. ماجرای حباب میسیسیپی که با دروغ‌های بورس همراه بود سبب شد که اقتصاد فرانسه برای دهه‌ها و حتی چند صده نتواند کمر راست کند. هیچ فسادی در تاریخ شرط بندی ورزشی چنین اثر سوئی نداشته است.

اثر ثانویه

در بازار بورس، ریسک عمدتا مربوط به وضعیت کل اقتصادی است. باید ریسک این را محاسبه کنید که کدام شرکت‌های جدی پیشرفت می‌کند یا کدام شرکت‌های قدیمی ممکن است زیان بدهند. در مجموع، ریسک در بورس روی سهامداران پخش می‌شود. این باعث می‌شود که بار مالی از روی دولت برداشته شود و اقتصاد فرصت رشد داشته باشد. این دقیقا برعکس سپرده‌گذاری پول است که اگر وضعیت اقتصاد سقوط کند، مردم تلاش می‌کنند پول خود را از بانک بیرون بکشند و این سبب می‌شود دولت مجبور شود مبالغ را پرداخت کند. چیزی مانند ماجرای بانک ثامن الحجج که ورشکست شد و دولت مجبور شد ضرر و زیان مردم را جبران کند.

در شرط بندی ورزشی، هدف اصلی سرگرمی است. در درازمدت آن‌هم در کشورهایی که شرط بندی در آنها قانونی است، تنها با مالیات می‌توانید سهمی به دولت برسانید که بخش قابل توجهی از این مبلغ به درمان معتادان شرط بندی اختصاص داده می‌شود. در واقع بابت سرمایه‌گذاری خود روی نتایج ورزشی کمکی به اقتصاد نمی‌کنید. البته در نگاهی خوشبینانه‌تر باید گفت که رونق شرط بندی خصوصی سبب می‌شود هزینه دولت برای سرگرمی مردم تا حدی کاهش یابد و مردم احساس عقب ماندگی نداشته باشند.

سنتی و غیرسنتی

قمارباز سنتی که می‌تواند اشتیاق خود را در پوکر، شرط بندی ورزشی یا بورس پیدا کند، به قول معروف به هیجان، آدرنالین یا دوپامین معتاد است. او مدیریت سرمایه مناسبی ندارد و به اندازه کافی برای سوژه سرمایه‌گذاری خود وقت نمی‌گذارد. او در درازمدت قطعا بازنده خواهد بود. قمارباز غیرسنتی حالا هرکجا که سرمایه‌گذاری انجام دهید؛ مدیریت سرمایه دارد و بابت هر انتخاب به اندازه کافی مطالعه و بررسی انجام می‌دهد. این می‌تواند شامل مشورت با افراد اهل فن نیز باشد. این فرد احتمالا در درازمدت موفق خواهد بود. مسئله این است که قماربازان سنتی عمدتا شرط بندی ورزشی را انتخاب می‌کنند و با تعدد خود، این ذهنیت را به وجود می‌آورند که عاقبت شرط بندی ورزشی شکست حتمی است. پیچیدگی‌های بورس سبب می‌شود قمارباز سنتی به ندرت سراغ آن برود.

با این حال وقتی نگاهی عمیق داشته باشیم، متوجه می‌شویم که مدیریت کار در شرط بندی ورزشی برای یک قمارباز غیرسنتی راحت‌تر است. او با داده‌های به مراتب بیشتری سر و کار دارد، راحت‌تر می‌تواند پول خود را روی گزینه‌های متفاوت بگذارد و حتی درصد کمیسیون کمتری می‌دهد. هر دو قمار هستند و برای کاهش احتمال شکست باید ماهر باشید، باید نسبت به مدیریت سرمایه اشراف کامل داشته باشید و جایی را پیدا کنید که کمترین کمیسیون را از شما می‌گیرند. همانطور که توضیح داده شد امکان گذاران زندگی از راه شرط بندی ورزشی وجود دارد اما باید برای آن، بابت هر انتخاب ساعت‌ها زمان بررسی بگذارید.