مقدمه
به این مطلب از سری مطالب آموزش بازیهای کارتی و مناسب دورهمی در سایت بخت خوش آمدید. در این مطلب ما نحوه کامل انجام بازی کارتی کلابیوش (Clobyosh) یا بلا (Bela) را پوشش خواهیم داد. مقاله را با توضیح مفهومات عمومی این بازی و نحوه انجام آن شروع میکنیم، سپس جزئیات بیشتری از بازی را بیان میکنیم.
معرفی بازی کارتی کلابیوش
بازی کارتی کلابیوش (Clobyosh) یا بلا (Bela)، با نام های گوناگونی در بسیاری از نقاط جهان بازی می شود. در کشورهای انگلیسی زبان اغلب با نام کلوبیوش یا نامهای مشابه مانند کلابریس (Klaberyass)، کلاب (Clob)، کلابیچ (Clubiasch ) یا کلابرجس (Klabberjass ) شناخته میشود، نامهایی که از نام هلندی Klaverjas گرفته شدهاند.
این بازی ارتباط نزدیکی با بازی فرانسوی Belote دارد که نسخههای آن در جنوب شرقی اروپا با نام Belot و در خاورمیانه عربی با عنوان Baloot بازی میشود. Belote در حال حاضر یکی از محبوب ترین بازی های کارتی در فرانسه است و از قبل از جنگ جهانی دوم تاکنون وجود داشته است.
بازی کارتی کلابیوش دو نفره
برای انجام این بازی، 32 کارت مورد نیاز میباشد. برای داشتن این 32 کارت، شما باید از یک دسته کارت 52تایی استاندارد، کارتهای شماره 2 تا 6 در هر خال را حذف کنید. یعنی از هر خال، 5 کارت حذف میشود. پس در مجموع 20 (5*4) کارت حذف میشوند و از 52 کارت، تنها 32 کارت باقی میماند.
هدف از انجام بازی کارتی کلابیوش
اگرچه Bela یک بازی با دست وسط (تریک-تیکینگ) است، اما برنده یک دست از بازی، لزوما برنده بیشترین تعداد دستهای وسط نیست. منظور از بازیهای تریک- تیکینگ، بازیهایی است که بازیکنان هر کدام در هر دور یک کارت را در وسط بازی میکنند و یک دست تشکیل میدهند، سپس بازیکنی که کارت یا ترکیب بهتری را در آن دست بازی میکند، برندهی دست است.
هر کارت یک ارزش امتیاز (point value) دارد و امتیازها برای ترکیب هایی که قبل از بازی در دست نگه داشته می شوند، شمارش می شوند.
یک ترکیب خاص به محض اینکه بازی شود، نمایان میشود. یعنی وقتی شما یک ترکیب را بازی میکنید باید آن را نشان دهید. و همچنین برای برنده شدن آخرین دست وسط، امتیاز کسب میشود.
ترکیب شاه و بی بی خال حکم (ترامپ: trump) Bela نامیده میشوند.
هر بازیکنی هدفش این است که امتیازات بیشتری را در کارتها و در ترکیبهایی که در طول یک دست از بازی به دست میآورد، کسب کند.
یک بازی کامل چندین دست طول میکشد و بازیکنی در یک بازی برنده میشود که بعنوان اولین نفر امتیازش به 501 برسد یا از 501 عبور کند.
ارزش های کارت ها در بازی کارتی کلابیوش
به طور کلی، آس 11 امتیاز، کارت شماره ده، 10 امتیاز، شاه، بی بی، سرباز نیز به ترتیب 4، 3، 2 امتیاز دارند. کارت های دیگر هیچ ارزشی ندارند. اگرچه میتوانند همچنان کاربردهای خود را در بازی داشته باشند. در خال حکم، امتیازات با نتایج بسیار مهمی برای قضاوت یک دست تغییر میکنند.
در خال حکم، سرباز که یوس (Yuss) نیز نامیده میشود، بالاترین کارت است و 20 امتیاز دارد. بالاترین کارت بعدی Nine (کارت شماره 9) است که معمولاً بی ارزش است، اما اکنون 14 امتیاز دارد و به نام Manel نیز شناخته میشود.
پس از آن، کارتهای حکم از مقادیر اعمال شده برای کارت های غیرحکم پیروی می کنند؛ یعنی آس 11 امتیاز (A=11)، کارت شماره ده 10 امتیاز (Ten=10)، کارت شاه 4 امتیاز (K=4)، بی بی 3 امتیاز (Q=3)، کارت شماره 8 و 7 نیز 0 امتیاز.
ترکیبها در بازی کارتی کلابیوش
ترکیب هایی که در شروع بازی در دست هستند ارزش دارند:
- دنبالهای از چهار کارت متوالی از یک خال: 50 امتیاز
- دنبالهای از سه کارت متوالی از یک خال: 20 امتیاز
به منظور تشکیل توالیها (دنباله ها)، کارت ها در هر خال به ترتیب (از چپ به راست بخوانید) A-K-Q-J-10-9-8-7 رتبه بندی می شوند. بنابراین A-K-Q-J یک ‘پنجاه امتیازی’ است، اما A-10-K-Q یک توالی 50 امتیازی نیست.
دارندهی یک توالی، باید هنگام بازی کردن بر روی اولین دست وسط، توالی خود را نمایان کند تا بتواند امتیاز بگیرد (در قسمت بازی و نمایان کردن، این بخش را بیشتر توضیح خواهیم داد). فقط دارندهی بهترین توالیِ اعلام شده می تواند برای توالیها امتیاز بگیرد. به این منظور:
- هر پنجاهی، هر بیستی را شکست میدهد.
- بین دو تا 50 یا دوتا 20، توالی که بالاترین کارتش، رتبهی بالاتری داشته باشد بهتر است. رتبه بندی همانطور که گفتیم به ترتیب نزولی برابر است با آس، شاه، بی بی، سرباز، 10 و …. .
- بین دوتا پنجاهی یا دوتا بیستتایی که بالاترین کارتشان با هم مساوی است، توالی با خال حکم بهتر است.
- بین دوتا پنجاهی یا بیستتایی غیرحکم، با کارتهای بالای مساوی، آن که اول اعلام شده است، بهتر است. بنابراین بازیکن غیردیلری که اولین کارت اولین دست وسط را بازی میکند و اول نمایان می کند، برندهی این مساوی می شود.
توالیهایی که باید امتیاز بگیرند، باید در طول دست دوم نشان داده شوند: این در حالتی است که دارنده بهترین توالی، توالی دیگری را نشان دهد یا توالیها نگه داشته شده باشند.
توالیها فقط در صورتی میتوانند امتیاز بگیرند که نشان داده شوند.
بلا (بی بی و شاه حکم): 20 امتیاز
بلا به محض اینکه بازی میشود، نمایان میشود. هنگام بازی اولین ترکیب بی بی و شاه در حکم، بازیکن می گوید “بلا”. در بازی دوم “از بلا”. این به موازات “Belote” و “Rebelote” فرانسوی است.
هیچ ترکیب معتبر دیگری وجود ندارد. توالیها نمیتوانند همپوشانی داشته باشند: A-K-Q-J-10-9 فقط 50 به حساب میآید، A-K-Q-J-10-9-8 امتیاز 20+50 و یک خال کامل امتیاز 50+50 را دارد.
نمایان کردن ترکیبها الزامی نیست (اما البته که ترکیب های اعلام نشده، نمی توانند امتیازدهی نیز شوند). در واقع شرایطی وجود دارد که شخص عمداً ترکیبها را نمایان نمی کند.
دستهای وسط
در صورت امکان باید خال کارتی که اول در دست بازی شده است، توسط بازیکنان دنبال شود. اگر نشود خال اول بازیشده را دنبال کرد، پس اجباری است که حکم بازی کرد، این یک ویژگی مهم بازی تاکتیکی است. هنگامی که کارت با خال حکم بعنوان اولین کارت دست وسط بازی می شود، الزام است که ترکیبی بازی شود که آن را شکست دهد؛ یکی دیگر از ملاحظات مهم تاکتیکی. فقط در صورتی که بازیکن نتواند از خال اول پیروی کند و یا حکم بازی کند، می تواند آزادانه هر کارتی را بازی کند.
قدرت دست گرفتنِ یک کارت با مقدار امتیاز آن تعیین می شود: بنابراین در خال غیرحکم آس ده را می گیرد، K را می گیرد، Q را می گیرد، J را می گیرد، نه را می گیرد، هشت را می گیرد، هفت را نیز می گیرد.
و در خال حکم، سرباز 9 را می گیرد، آس را میگیرد، و … .
و کارت با خال حکم، کارت با هر خال دیگری را می گیرند (یک کارت با خال حکم 7، یک آس از دل را می گیرد).
توزیع کارت در بازی کارتی کلابیوش
دقت داشته باشید که این بازی، یک بازی 2 نفره است و در هر دست، یکی از بازیکنان دیلر و دیگری غیردیلر (که به آن فورهند (forehand) نیز میگویند)، است.
رتبه بندی کارت ها بصورت طبیعی به شکل A K Q J 10 9 8 7 است. که این رتبهبندی برای ترکیبها نیز صدق می کند. در توزیع کارتهای بعدی، این برندهی دست آخر است که برای دست بعدی کارتها را پخش می کند. این عادلانه است، زیرا غیر دیلر (فورهند)، مزیت مشخصی دارد.
کات کردن در توزیع کارت
بازیکنان برای توزیع کارت، ابتدا باید کارتها را کات کنند. کات کردن برای جلوگیری از تقلب است. دیلر دسته کارت بُرزده شده را در مقابل حریف خود میگیرد، تا حریف آن را کات کند. در یک بازی دوستانه در واقع کات کردن دسته کارت، جلوهی بدی دارد و انگار به دیلر اعتماد ندارید. اگر قصد کات ندارید، باید با انگشت بر روی دسته کارت ضربه بزنید.
نحوه توزیع کارت توسط دیلر به این شکل است که ابتدا باید سه کارت برای طرف مقابل، سپس سه کارت برای خودش، سه کارت دیگر به حریف، سپس سه کارت دیگر برای خودش قرار دهد. یعنی جمعاً هر بازیکن 6 کارت دریافت خواهند کرد.
مشخص کردن خال حکم در توزیع کارت
بالاترین کارت از دسته کارت توزیع نشده (کارتهای باقیمانده)، برگردانده میشود تا خال حکم مشخص شود و رو به بالا قرار میگیرد و تا حدی در وسطهای دسته کارت پنهان میشود.
در حال حاضر، هر بازیکن یک دست 6 کارتی در دست خود دارد. نمایندهی کارتهای حکم بصورت رو به بالا بر روی میز قرار دارد. و یک دسته کارت توزیع نشدهی 19تایی نیز بصورت رو به بالا بر روی آن قرار دارد.
بازیکن غیردیلر (فورهند) ارزش احتمالی دست خود را ارزیابی می کند و تصمیم می گیرد که آیا خال کارت برگرداندهشده را به عنوان خال ترامپ (حکم) میپذیرد یا خیر.
اگر او خال حکم را بپذیرد، میگوید «قبول میکنم» و خود را متعهد میکند که حریفش را در آن دست بازی شکست دهد. عواقب شکست گاهی اوقات میتواند فاجعهبار باشد!
اگر او قصد داشته باشد که اولین ترامپ را رد کند، میگوید “من عبور می کنم”. سپس نوبت دیلر است که بگوید خال کارت برگرداندهشده را به عنوان خال ترامپ (حکم) میپذیرد یا خیر.
اگر دیلر نیز اعلام کند که عبور میکند، فورهند حق انتخاب آزادانهی خال حکم را دارد، این یک مزیت قابل توجه برای او است. در صورتی که بخواهد خال را انتخاب کند باید اعلام کند “من خال حکم را … انتخاب میکنم.”
و اگر از انتخاب خال حکم خودداری کند، باید بگوید «دوباره عبور میکنم» – دیلر اکنون انتخاب آزادانه خال حکم را تحت همان محدودیت دارد یا ممکن است «دوباره بگذرد».
اگر هیچ کدام از بازیکنان خال حکم را نپذیرند یا خالی نیز انتخاب نکنند، یک توزیع کارت جدید توسط فورهند اصلی انجام خواهد شد.
این توزیع کارت می تواند چندین بار به طور متناوب بین دو بازیکن، به خصوص در مرحله حساس بازی، انجام شود و هیچ یک از بازیکنان حاضر به پذیرش یا انتخاب یک حکم نباشند.
پس از انتخاب خال حکم در مرحلهی توزیع کارت
اما زمانی که یک خال، بعنوان خال حکم انتخاب شد، دیلر پشته 19 کارتی را برمی دارد و یک بسته سه کارت دیگر را میدهد تا فورهند آن را در دست بگیرد و یک بسته سه تایی را برای نیز برای خودش میگذارد.
هر بازیکن دست خود را بر اساس شش کارت از نه کارت نهایی ارزیابی خواهد کرد.
13 کارت توزیع نشده همچنان باقی میماند و کارت پایین این پشته (کارت پایینی اصلی بسته پس از کات) اکنون بیرون آورده شده است، رو به بالا برگردانده میشود تا هر دو ببینند و سپس در بالای پشته قرار میگیرد. این کارت در طول بازی استفاده نمی شود.
این کارتها یعنی یک کارت رو به بالا و 12 کارت رو به پایین ناشناخته در زوایای قائم در بالای کارت نمایندهی ترامپ جایگزین می شوند.
تبادل
هنگامی که توزیع کارت، کامل انجام شد، و اگر خال کارت برگرداندهشده، به عنوان خال ترامپ (حکم) پذیرفته شد، هر بازیکنی که کارت شماره 7 خال ترامپ را در دست دارد میتواند آن را با کارت اصلی برگرداندهشده (نمایندهی خال ترامپ در زیر پشتهی کارتهای توزیع نشده) تعویض کند. این ممکن است بسته به دیدگاه شما منجر به اتفاق خوب یا بد شود. اما اگر یک خال متفاوت با خال کارت برگرداندهشده، تبدیل به خال ترامپ شود، هیچ تعویضی مجاز نیست.
بازی و اعلام کردن دست
فورهند اولین کارت اولین دست را بازی میکند، که طی آن ترکیب ها اعلام می شوند. قاعدهی اصلی این است که دارنده بهترین ترکیب به تمام ترکیبات خود امتیاز می دهد و بازیکن دیگر برای ترکیبات (به جز بِلا) هیچ امتیازی نمی گیرد.
روش زیر برای تعیین اینکه چه کسی بهترین توالی را دارد و در عین حال کمترین مقدار ممکن را در مورد کارت های نگه داشته شده ارائه می دهد استفاده می شود.
تعیین دارندهی بهترین دست در حین بازی
هنگامی که اولین کارت اولین دست را بازی میکند، فورهند میتواند ترکیبی را با گفتن “من یک پنجاه امتیازی / بیست امتیازی دارم” اعلام کند.
در این صورت، همان طور که اولین کارت خود را بازی می کند، دیلر میگوید:
- “خوب”؛ اگر او نتواند این ترکیب را بهتر کند، یا
- «من (یک پنجاه امتیازی/ بیست امتیازی)» دارم: اگر ترکیبی از همان ارزش را داشته باشد
- “خوب نیست، من یک پنجاه دارم”: اگر فورهند یک بیست امتیازی را اعلام کرده باشد و دیلر پنجاه امتیازی داشته باشد.
اگر هر دو بازیکن ترکیبهایی با ارزش برابر داشته باشند، فورهند میگوید “مال من *** بالا است”، *** بالاترین کارت دنباله او است. سپس دیلر پاسخ می دهد:
- “خوب”: اگر بالاترین کارت او در توالی، پایین تر از کارت اعلامشده باشد، یا
- “خوب نیست – مال من *** بالا است” اگر بهتر باشد، یا
- اگر بالاترین کارت توالی دیلر با بالاترین کارت توالی فورهند، هم رتبه باشد: «من هم دارم».
اگر کارتهای برتر در یک رتبه باشند، فورهند سپس میگوید «مال من در *** است» و بجای *** نام خال را میگوید، یا اگر دنبالهاش حکم باشد، میگوید «مال من حکم است». دیلر در این مرحله نام خال توالی مخفی را نمیبرد، اما اگر توالی او حکم نباشد، اما به سادگی یک پاسخ “خوب” یا “خوب نیست” میدهد.
توالیای که در این حالت برنده شود، باید برای تایید نمایش داده شود و دست دوم بازی میشود.
توالی دوم و پایینتر، که تا این لحظه وارد بحث نشده بود، اگر میخواهد امتیاز بگیرد باید نشان داده شود.
امتیازهای توالیها در حین بازی
از این رو بازیکنی که توالی 50 امتیازی با شاه بالا، دارد و توالی 20 امتیازی با 9 بالا دارد، در مقابل بازیکنی که توالی 20 امتیازی با آس بالا دارد، 70 امتیاز را برای ترکیبها کسب خواهد کرد.
از طرف دیگر، اگر یک بازیکن یک توالی Q-J-10-9 در یک خال و یک توالی A-K-Q در خال دیگر داشته باشد و حریف توالی K-Q-J-10 داشته باشد، توالی حریف که شاه بالاترین کارتش است، 50 امتیاز کسب میکند و بازیکن با دو توالی، هیچ امتیازی کسب نمی کند.
سپس بقیه دستها بازی می شوند. برنده هر دست، دست بعدی را شروع میکند. هیچ دنبالهای را نمیتوان تا زمانی که دارنده آن، یک دست را شروع نکرده است، شمارش کرد.
Bela یک ترکیب مطلق است. همیشه می توان آن را بدون توجه به هر دنباله دیگری که هر بازیکن ممکن است داشته باشد، شمارش کرد.
دست آخر
بازیکنی که دست آخر را با هر کارتی ببرد، 10 امتیاز کسب میکند. بنابراین یک ایده خوب برای بازی این است که سعی کنید یک کارت برای بردن دست آخر همیشه برای خودتان حفظ کنید.
کسب امتیاز
بازیکنی که خال حکم را نه پذیرفت و نه انتخاب کرد، امتیازات خود را بعنوان اولین نفر شمارش میکند.
او همیشه با ترکیبهای خود شروع میکند. پنجاه، بیست، بلا، سپس دست آخر. پس از آن، او امیتازات کارتهایی را که از طریق دستها به دست آورده است را خواهد شمرد. بعد از آن، شروع به شمارش بقیه امتیازات خواهد کرد.
بازیکن رقیب او سپس همین کار را انجام می دهد.
اگر بازیکنی که حکم را انتخاب کرده است، بازی را ببازد، امتیازاتش برای رقیبش شمرده میشود.
برنده شدن در بازی
این بازی در مجموع برای 501 امتیاز بازی میشود. اولین بازیکنی که به 501 می رسد یا از آن عبور می کند برنده می شود.
توجه داشته باشید که اگر از طریق امتیازاتی که از سمت اعلام دستها و دست وسطهایی که در بین بازی کسب کردهاید، به امتیاز 501 برسید، حتی اگر انتخاب کنندهی حکم باشید، و اگر دست تا آخر بازی شود، ببازید، باز هم برنده بازی میشوید.
شمارش امتیاز و انتقال امتیاز به حریف در صورتی که انتخابکنندهی حکم، برنده نشده باشد، تنها در صورتی اتفاق میافتد که هیچ یک از بازیکنان نتوانند در نتیجه امتیاز کسب شده برای اعلام، دست وسط و آخرین دست، 501 امتیاز را کسب کنند.
مهم است که به محض دستیابی به مجموع امتیاز 501 یا عبور از آن، اعلام کنید تا برنده شوید. در غیر این صورت، حریف هنوز شانس برنده شدن دارد. مثلاً ممکن است شما امتیازتان 506 باشد، اما بازی را به حریفی ببازید که به 501 رسیدهاست، اما به اندازه کافی باهوش است که ادعای دستیابی به امتیاز 501 را کند.
اگر وقتی دست به ثمر رسید، مشخص شد که هر دو بازیکن 501 امتیاز یا بیشتر دارند و هیچ کدام ادعا نکرده اند، برنده آخرین دست برنده بازی است.
حرف آخر
در این مطلب بصورت کامل، قوانین بازی کارتی کلابیوش (Clobyosh) یا بلا (Bela)، نحوه انجام این بازی، نحوه توزیع کارت و محاسبه امتیاز و مشخص کردن برنده را توضیح دادیم. امیدواریم این آموزش برای شما مفید بوده باشد و همچنین از انجام این بازی در دورهمیهایتان لذت ببرید.
دیدگاهتان را بنویسید