همه چیز در مورد لاتاری (بخت آزمایی)

در این مقاله به معرفی کامل لاتاری خواهیم پرداخت و تاریخچه و فرمول محاسبه احتمالات پیروزی در آن را به شما ارائه خواهیم داد. با کمک این مطلب شما می‌توانید با اطلاعات کاملی به سمت احتمال شانس خود قدم بردارید. پس به شما توصیه می‌کنیم همراه این مطلب کاربردی از مجله بخت باشید.

معرفی

لاتاری نوعی قمار با اعداد است. هدف این بخت آزمایی کشیدن اعداد به صورت تصادفی در راستای بردن جایزه است. برخی از دولت‌ها لاتاری را غیرقانونی می‌دانند؛ این در حالیست که برخی دیگر آن را تا حد یک سازمان ملی یا دولتی تایید می‌کنند. برقراری درجه‌ای از مقررات در این گونه از بخت آزمایی‌ها توسط دولت‌ها امری رایج است. رایج‌ترین قانون، ممنوعیت فروش به خردسالان است؛ فروشندگان نیز باید مجوز فروش بلیت‌های بخت آزمایی را داشته باشند.

اگرچه لاتاری در ایالات متحده و برخی دیگر از کشورها در طول قرن نوزدهم نیز رایج بوده است، اما در آغاز قرن بیستم اکثر انواع قمار از جمله قمار بر روی اسب و لاتاری در ایالات متحده، بیشتر مناطق اروپا و بسیاری از کشورهای دیگر غیرقانونی اعلام شد. این وضعیت تا پس از جنگ جهانی دوم ادامه داشت. در دهه 1960، کازینوها و دیگر گزینه‌های بخت‌آزمایی‌ بار دیگر در سرتاسر جهان به‌عنوان وسیله‌ای برای افزایش درآمد دولت‌ها بدون افزایش مالیات ظاهر شدند.

لاتاری‌ها در قالب‌های مختلفی ارائه می‌شوند. به عنوان مثال، جایزه می‌تواند مبلغ ثابتی از پول نقد یا کالا باشد. در چنین قالبی در صورت فروش ناکافی بلیط برای برگزارکننده ریسک وجود خواهد داشت. به طور معمول میزان جایزه درصد ثابتی از فروش خواهد بود. یک شکل محبوب این نوع از لاتاری “50–50” است. در این حالت برگزارکنندگان مبلغ جایزه را 50٪ از درآمد تعیین می‌کنند. بسیاری از بخت‌آزمایی‌های اخیر به خریداران اجازه می‌دهند تا شماره‌های موجود در بلیت قرعه‌کشی را خودشان انتخاب کنند. این می‌تواند منجر به برنده شدن چندگانه شود.

تاریخچه لاتاری

اولین نشانه‌های ثبت شده از بخت آزمایی، برگه‌های کنو از سلسله هان چینی بین سال‌های 205 تا 187 قبل از میلاد است. اعتقاد بر این است که این لاتاری‌ها به تامین مالی پروژه‌های بزرگ دولتی مانند دیوار بزرگ چین کمک کرده‌اند. در کتاب آوازهای چینی (هزاره دوم قبل از میلاد) اشاره‌ای به یک بازی شانسی با عنوان “نقاشی چوب” شده است. به نظر می‌رسد که این نوشته بخت آزمایی را توصیف کرده است.

اولین بخت آزمایی شناخته شده اروپایی در طول امپراتوری روم، و عمدتا به عنوان یک سرگرمی در مهمانی‌های شام برگزار می‌شد. هر مهمان یک بلیط دریافت می‌کرد؛ جوایز هم اغلب شامل اقلام شیک مانند ظروف غذاخوری بود. هر دارنده بلیت بی شک یه قلم کالا را برنده می‌شد. با این حال این نوع لاتاری چیزی جز توزیع هدایا توسط اشراف زاده‌های ثروتمند در خلال عیش و نوش‌هایشان نبود. اولین فروش بلیت‌ برای بخت آزمایی توسط امپراتور روم آگوستوس برگزار شده است. این بودجه برای تعمیرات شهر رم به کار برده شد. برندگان، جوایزی را در قالب کالاهایی با ارزش‌های متفاوت دریافت می‌کردند.

قرون وسطی

اولین بخت آزمایی‌های ثبت‌شده به صورت فروش بلیت‌ همراه با جوایز نقدی در کشورهای سفلی (هلند و بلژیک) در قرن پانزدهم صورت گرفته است. شهرهای مختلف در راستای جمع آوری پول برای استحکامات شهر و کمک به فقرا لاتاری را به صورت عمومی برگزار می‌کردند. تاریخچه شهر خنت، اوترخت و بروژ نشان می‌دهد که بخت آزمایی حتی ممکن است از این هم قدیمی‌تر باشد. مدرکی به تاریخ 9 مه 1445 در L’Ecluse به جمع آوری بودجه برای ساخت دیوارها و استحکامات شهری، با فروش 4304 بلیط لاتاری و مجموع 1737 فلورین جایزه اشاره دارد (به ارزش حدود 170،000 دلار آمریکا در سال 2014). برگزاری قرعه‌کشی‌ برای جمع‌آوری پول برای فقرا در قرن هفدهم در هلند کاملاً معمول بود.

این به منظور جمع‌آوری سرمایه برای طیف گسترده‌ای از مصارف عمومی انجام می‌گرفت. بخت آزمایی‌ها در طول زمان بسیار محبوب شدند و به عنوان نوعی مالیات بدون دردسر مورد استقبال قرار گرفتند. شرکت دولتی هلندی Staatsloterij برگزارکننده قدیمی‌ترین بخت آزمایی در حال اجرا (1726) است. کلمه انگلیسی لاتاری (lottery) از واژه هلندی “lot” به معنای “سرنوشت” گرفته‌ شده‌ است.

اولین بخت آزمایی ثبت شده‌ ایتالیایی در 9 ژانویه 1449 در میلان برگزار شد. این بخت آزمایی توسط جمهوری طلایی آمبروسیان برای تامین مالی نیازهای جنگی علیه جمهوری ونیز سازماندهی شد؛ با این حال، در جنوا بود که لوتو بسیار محبوب شد. در گذشته افراد بر روی اعضای شورای بزرگ شرط بندی می‌کردند. به طور تصادفی از هر 90 نامزد هر شش ماه پنج نفر انتخاب می‌شد. این نوع قمار لوتو یا سمنایو نام داشت. هنگامی که افراد تمایل پیدا کردند تا بیشتر از دو بار در سال شرط بندی کنند، شروع به جایگزین کردن نام نامزدها با اعداد کردند. این منجر به ساخته‌ شدن‌ لوتوی مدرن شد. اصل و نصب لاتاری‌های قانونی مدرن و بازی‌های غیرقانونی اعداد نیز به این روند بازمی‌گردد.

اولین لاتاری در استرالیا در دهه 1880 در سیدنی برگزار شد. این یک لاتاری خصوصی بود که علیرغم اینکه به مناطق دیگری مانند کوئینزلند و ویکتوریا اشاعه پیدا کرد، به سرعت ممنوع شد. در سال 1916، دولت استرالیا لاتاری خود را با عنوان “اتحادیه هنری تابوت طلایی” با هدف جمع آوری پول برای خیریه‌ها و پروژه‌ها راه اندازی کرد. اولین بخت آزمایی با جمع آوری کمک مالی برای جانبازان جنگ جهانی اول صورت گرفت.

تجزیه و تحلیل ریاضی در لاتاری

خرید بلیط های بخت آزمایی را نمی توان با مدل های تصمیم گیری بر اساس بیشینه سازی مقدار چشمداشتی در نظر گرفت. دلیل آن این است که هزینه بلیط‌های بخت آزمایی همانطور که توسط ریاضیات لاتاری نشان داده‌ شده‌ است بیشتر از سود مورد انتظار است. بنابراین شخصی که مقدار چشمداشتی را به حداکثر می‌رساند، نباید بلیط بخت آزمایی بخرد. با این حال، خرید بلیط بخت آزمایی را می‌توان با مدل‌های تصمیم‌گیری مبتنی بر نظریه مطلوبیت انتظاری توضیح داد؛ زیرا انحنای تابع مطلوبیت را می‌توان برای ثبت رفتار ریسک‌جویانه تنظیم کرد.

مدل‌های عمومی‌تر مبتنی بر توابع کاربردی که بر روی چیزهایی غیر از نتایج قرعه‌کشی تعریف شده‌اند نیز می‌توانند برای خرید بلیط بخت آزمایی به کار بیایند. علاوه بر جوایز بخت آزمایی، بلیط می‌تواند به برخی از خریداران این امکان را بدهد که هیجان را تجربه کنند و در خیال ثروتمند شدن غرق شوند. اگر ارزش سرگرمی (یا سایر ارزش‌های غیر پولی) که با انجام این بازی به دست می‌آید برای یک فرد خاص به اندازه کافی بالا باشد، خرید بلیط بخت آزمایی می‌تواند به صورت کلی بیانگر سوددهی باشد. در چنین حالتی، ضرر مالی می‌تواند در قیاس با سود مورد انتظار در ترکیب سود مالی و غیر مالی سنجیده شود. بنا بر چنین روندی خرید برای فرد به تصمیمی منطقی تبدیل خواهد شد.

احتمال برد

شانس تطبیق اعداد توپ‌های مختلف در لوتوی 6-از-49

تعداد توپ‌های مطابق	احتمال
6	1 در 13983816
5	1 در 54201
4	1 در 1032
3	1 در 57
2	1 در 7.6
1	1 در 2.4
0	1 در 2.3

شانس برنده شدن یک جکپات در بخت آزمایی بسته به طرح لاتاری می‌تواند بسیار متفاوت باشد. این روند با عوامل متعددی از جمله تعداد اعداد احتمالی، تعداد اعداد برد کشیده شده در لاتاری، مهم بودن یا نبودن ترتیب و اینکه آیا اعداد لاتاری کشیده شده برای قرعه کشی مجدد برگردانده می‌شوند یا خیر بستگی دارد.

در یک لوتوی ساده 6-از-49، بازیکن شش عدد از 1 تا 49 را انتخاب می کند (هیچ تکراری مجاز نیست). اگر هر شش شماره موجود در بلیط بازیکن با آنچه در قرعه کشی رسمی بیرون می‌آید مطابقت داشته‌ باشد (بدون توجه به ترتیبی که اعداد در آن کشیده‌ شده‌اند)، بازیکن برنده جکپات خواهد شد. برای چنین حالتی از لاتاری، شانس برنده شدن جکپات 1 در 13983816 است.

در قرعه‌کشی‌های پاداش بال که توپ پاداش اجباری است، میزان شانس غالبا کمتر است. در لاتاری چند ایالتی Mega Millions در ایالات متحده، 5 عدد از گروه 75 و 1 عدد از گروه 15 نفره کشیده‌ می‌شود. اعداد بلیط بازیکن باید با هر 6 توپ مطابقت داشته باشد تا برنده جک پات شود. شانس برنده شدن این نوع از جکپات 1 در 258890850 است.

شانس برنده‌ شدن‌ را می‌توان با افزایش گروه‌هایی که اعداد از آن کشیده‌ می‌شوند کاهش داد. در SuperEnalotto ایتالیا، بازیکنان باید 6 عدد از 90 عدد را مطابقت می‌دادند. شانس برنده شدن این جکپات 1 در 622,614,630 است.

بیشتر بخت‌آزمایی‌ها جوایز کوچک‌تری را برای مطابقت با برخی از اعداد برنده نیز در نظر می‌گیرند. اگرچه هیچ یک از این جوایز مازاد بر میزان برنده‌ شدن‌ جکپات تأثیر نمی‌گذارند، با این حال احتمال برنده‌ شدن‌ را افزایش داده‌ و بنابراین کمی به ارزش بلیط می‌افزایند.

کلاهبرداری در لاتاری

بخت‌آزمایی‌ها، مانند هر شکل دیگری از قمار و با وجود نظارت دقیق برگزارکنندگان، باز هم مستعد تقلب هستند. کلاهبرداری‌های متعددی در لاتاری وجود دارد.

یکی از نحوه‌های کلاهبرداری بر اساس روش نیجریه‌ای و تقلب در لاتاری مبتنی بر اینترنت است. این کلاهبرداری با ارسال هرزنامه‌ای شروع می‌شود که در آن به گیرنده بابت برنده‌ شدن‌ اخیرش در لاتاری تبریک گفته‌ می‌شود. این ایمیل توضیح می‌دهد که برای دریافت وجه، گیرنده ایمیل باید طبق قوانین مقدار معینی (به عنوان مالیات/کارمزد) را پیش از قرار گرفتن‌ در معرض خطر مصادره‌ پرداخت کند.

شکل دیگری از کلاهبرداری شامل فروش “سیستم‌هایی” است که هدف آن افزایش شانس بازیکن در انتخاب شماره‌های برنده در بازی لوتو است. این کلاهبرداری عموماً بر اساس عدم آگاهی خریدار (و شاید فروشنده) از احتمالات و اعداد تصادفی است. با این حال، فروش این سیستم‌ها یا نرم افزارها قانونی است، زیرا در آن‌ها ذکر شده‌ است که محصول نمی‌تواند تضمین کننده‌ برنده‌ و چه بسا جکپات شدن باشد.

همچنین موارد متعددی از صندوق‌داران در خرده‌فروشی‌های بخت‌آزمایی وجود داشته است که تلاش کرده‌اند از وجوه برنده توسط مشتریان کلاهبرداری کنند. برخی اماکن از مشتری می‌خواهند که بلیط قرعه‌کشی را به صندوقدار تحویل دهد تا مشخص شود چه میزان برنده شده‌ است؛ صندوق‌دار بلیط را اسکن می‌کند تا وضعیت وی را مشخص کند. در مواردی که هیچ نشانه مشهودی در نتیجه اسکن وجود ندارد، برخی از صندوق‌داران از فرصت استفاده‌ کرده‌ و ادعا می‌کنند که بلیت بازنده شده‌ یا ارزش آن بسیار کم است. آن‌ها پیشنهاد دور انداختن بلیط را به خریدار می‌دهند یا این که به طور مخفیانه آن را با بلیط دیگری جایگزین می‌کنند. در نهایت هم صندوقدار بلیط را به جیب زده‌ و مالک آن می‌شود. 

سریال تلویزیونی بی‌بی‌سی با عنوان کلاهبرداری واقعی (The Real Hustle) نوعی از کلاهبرداری در بخت آزمایی را نمایش داد که در آن گروهی از کلاهبرداران وانمود می‌کردند که در لاتاری برنده‌ شده‌اند؛ با این حال امکان دریافت جایزه را نداشتند زیرا شخصی که امضای پشت بلیط را زده‌ بود ظاهرا در آن تاریخ خارج از کشور بوده‌ است. آن‌ها توانستند یک غریبه را متقاعد کنند که پولی را به عنوان وثیقه قرار داده‌ تا سهمی از جایزه داشته‌ باشد. 

در برخی موارد، قرعه کشی نیز توسط کلاهبرداران دست کاری شده‌ است. رسوایی لاتاری پنسیلوانیا در سال 1980 شامل وزن دادن‌ به توپ‌ها در The Daily Number بود. در کلاهبرداری Hot Lotto، کد نرم افزاری به مولد اعداد تصادفی اضافه شد. این به کلاهبردار اجازه می‌دهد اعداد برنده را در روزهای خاصی از سال پیش بینی کند.

در سال 2003، موهان سریواستاوا، یک متخصص آمار در حوزه زمین شناسی کانادایی، الگوهای غیر تصادفی را در بلیط‌های «تیک تاک» فروخته‌ شده‌ توسط شرکت لاتاری و بازی انتاریو پیدا کرد. تیک تاک تو (Tic-Tac-Toe) از رده خارج شد و تبدیل به اولین بازی‌ای شد که توسط OLG فراخوانی شده‌ است.

پرداخت جوایز

بر خلاف انتظار بسیاری از شرکت کنندگان در لاتاری، مبلغ جایزه (در ایالات متحده) لزوماً به صورت یکجا پرداخت نمی‌شود. در برخی کشورها، عمدتاً ایالات متحده، برنده می‌تواند بین پرداخت سالیانه و پرداخت یک باره یکی را انتخاب کند. پرداخت یکباره (نقد یا یکجا) با در نظر گرفتن ارزش زمانی پول، قبل از اعمال هرگونه مالیات بر درآمدی که جایزه مشمول آن است، مبلغی “کمتر” از جکپات (سالیانه) آگهی شده است. میزان کسر شده بسته به حوزه قضایی و نحوه سرمایه گذاری برنده‌ها متفاوت است. بنابراین، برنده یک جکپات 90 میلیون دلاری که پول نقد را انتخاب می‌کند، پس از ثبت اسناد مالیات بر درآمد برای سالی که جکپات در آن برنده شده است، می‌تواند 30 میلیون دلار را به صورت خالص به دست بیاورد.

مقرری سالیانه اغلب برای یک دوره 20 تا 30 سال است. برخی از بخت آزمایی‌ها در ایالات متحده، به ویژه آن‌هایی که جایزه را به صورت “مادام العمر” ترتیب داده‌اند، گزینه مبلغ یکجا را ارائه نمی‌دهند. به گفته برخی از کارشناسان، انتخاب سالیانه بهتر از انتخاب دریافت مبلغ به صورت یکجا است؛ به خصوص برای کسانی که تجربه سرمایه گذاری ندارند.

در برخی از بخت آزمایی‌های آنلاین، میزان پرداخت سالانه تنها 25000 دلار است. این نوع پرداخت اقساطی اغلب از طریق سرمایه گذاری در اوراق بهادار تحت حمایت دولت انجام می‌شود. لاتاری‌های آنلاین وجوه خود را از طریق پشتیبانی بیمه به برندگان پرداخت می‌کنند. با این حال، بسیاری از برندگان مبلغ یکجا را انتخاب می‌کنند، زیرا معتقدند می‌توانند نرخ بازگشت سرمایه‌گذاری خود را در جای دیگری دریافت کنند.

در برخی از کشورها، برنده شدن در لاتاری مشمول مالیات بر درآمد شخصی نمی‌شود؛ بنابراین هیچ پیامد مالیاتی در انتخاب گزینه پرداخت وجود ندارد. در‌ فرانسه، کانادا، استرالیا، آلمان، ایرلند، ایتالیا، نیوزلند، فنلاند، و بریتانیا همه جوایز بلافاصله به صورت یکجا و بدون مالیات به برنده پرداخت می‌شود. در‌ لیختن اشتاین، همه برنده‌ها معاف از مالیات هستند. برنده می‌تواند با توجه به جوایز جکپات، مبلغ را به صورت یکجا یا سالیانه دریافت کند.

در ایالات متحده، دادگاه‌های فدرال بر این باورند که پرداخت یکجا به جای سالیانه به شخص ثالث، سرمایه‌ای برای اهداف مالیاتی نیست. در این روند، مبلغ دریافتی یکجا مشمول مالیات بر درآمد به صورت عادی است.

برخی افراد شخص ثالثی را استخدام می‌کنند تا بلیط لاتاری را برای آن‌ها نقد کند. این کار ممکن است برای اجتناب از پرداخت مالیات بر درآمد، پنهان شدن برنده از مصادره مبلغ یا برای پولشویی سود حاصله از فعالیت‌های غیرقانونی انجام شود. برخی از حوزه‌های قضایی به بررسی برندگان تکرار شده می‌پردازند و ممکن است برای جلوگیری از این سوء استفاده‌ها، پرداخت ها را متوقف کنند.

در حوزه‌هایی که لازم است تا برندگان برای مطالبه جایزه هویت خود را افشا کنند، برخی از برندگان یک وکیل استخدام می‌کنند. این شخص می‌تواند به عنوان واسطه جایزه را دریافت کرده و فرد مذکور ناشناس باقی بماند. این کار به این دلیل انجام می‌شود که برندگان بتوانند از کلاهبرداری، حسادت و سایر معایبی که برنده شدن برنده یک جک پات بخت آزمایی ممکن است به همراه داشته باشد، اجتناب کنند.

سرنوشت برندگان بزرگ

مطالعه‌ای که توسط اداره ملی تحقیقات اقتصادی انجام شده نشان داده افرادی که در سوئد مبالغ زیادی را از بخت آزمایی به دست آورده‌اند، تمایل داشتند ثروت خود را در یک دوره 10 ساله حفظ کنند. این افراد غالبا شغل خود را حفظ کرده، اما مرخصی بیشتری گرفتند و روند شاد بودن و سلامت روان را در زندگی خود تقویت کردند. همین مطالعه بیان کرده است که این ادعا که “۷۰ درصد افرادی که مبلغ زیادی پول را به صورت ناگهانی دریافت می‌کنند ظرف چند سال آن را از دست می‌دهند” نادرست است. این ادعا به غلط به بنیاد ملی آموزش مالی (NEFE) نسبت داده می‌شود. NEFE بیانیه‌ای منتشر کرد و خود را از این نقطه نظر مبرا دانست.

مجله تایم در یک بررسی خود به “نفرین لاتاری” اشاره کرده است. مشاور مالی دان مک‌نی در کتاب خود، “درس‌های زندگی از لاتاری”، حکایت‌هایی را ارائه کرده است که این ادعا را تأیید می‌کنند.

لیست سایت های آنلاین لاتاری

• سایت خرید لاتاری ایران لاتر
• سایت لاتاری لوتوچی
• سایت بخت آزمایی
• ایران میلیونز