ژیمناستیک هنری یکی از سه رشته ورزشی ژیمناستیک است. ژیمناستیک ریتمیک و ترامپولین دیگر رشته‌های ورزشی ژیمناستیک هستند. ورزشکاران یک سری حرکت کوتاه را روی دستگاه انجام می‌دهند و داوران با دقت عملکرد آن‌ها را ارزیابی می‌کنند.
بررسی اجمالی
ژیمناستیک هنری از اولین بازی‌های مدرن آتن 1896 که بخشی برنامه المپیک بوده است. در ابتدا فقط مردان در این بخش شرکت می‌کردند. اما از آمستردام 1928 بخش مسابقات زنان نیز به المپیک اضافه گردید.
در ژیمناستیک هنری بازیکنان مرد در شش مسابقه برای کسب مدال بایکدیگر رقابت می‌کنند. این مسابقات به شرح زیر است:
- زمینی
- پرش از خرک
- بارفیکس
- میله پارالل
- دارحلقه
- خرک حلقه
در بخش زنان چهار مسابقه مدال به شرح زیر وجود دارد:
- زمینی
- پرش از خرک
- میله‌های نامتقارن
- چوب تعادل
هر دستگاه به نحوی طراحی شده که قدرت، چابکی، سرعت و استقامت ورزشکار را در حرکات منحصر به فرد آزمایش کند. بخش مسابقات زمینی زنان با موسیقی همراه است که بعد دیگری را نیز به مسابقه می‌افزاید. داوران در حالی که جنبه‌های دیگری مانند تعادل و ثبات را در نظر می‌گیرند. هر ورزشکار را از لحاظ پیچیدگی و زیباشناسی تکنیک‌های که اجرا می‌کنند بررسی می‌کنند.
برنامه مسابقات
- رقابت تیمی (زنان و مردان)
- رقابت همه جانبه انفرادی (مردان و زنان)
- ورزش زمینی (مردان و زنان)
- خرک حلقه (مردان)
- میله‌های نامتقارن (مردان)
- دار حلقه (مردان)
- چوب تعادل (زنان)
- خرک (مردان/ زنان)
- میله پارالل (مردان / زنان)
- بارفیکس (مردان)
ماهیت این ورزش
ماهیت این ورزش تلاش مداوم برای رسیدن به کمال است.
تا زمان بازی‌های آتن 2004، سیستم امتیاز دهی ژیمناستیک هنری حداکثر 10 امتیاز داشت. در مونترال 1976، نادیا کومانسی از رومانی اولین فردی بود که امتیاز 10 را کسب کرد.
در سال 2005، امتیاز 10 به عنوان حداکثر امتیاز یک سیستم باز، که برای ایجاد تمایز بیشتر بین عملکرد ورزشکاران طراحی شده بود، لغو شد. و دو نوع نمره جدید معرفی شدند:
- نمره D (دشواری): این نمره تکنیک‌های انجام شده را ارزیابی می‌کند.
- نمره E (اجرا): این نمره هنر و عملکرد را ارزیابی می‌کند.
این نمرات به صورت سیستمی ترکیب می‌شود. در حال حاضر حداکثر نمره وجود ندارد.
اکنون سیستم امتیازدهی حد بالای مهارت را حذف کرده است. ورزشکاران باید تصمیم بگیرند که کدام یک از جسورانه‌ترین تکنیک‌ها را در برنامه مسابقه خود بگنجانند. و چگونه حرکات با درجه سختی مختلف را با حرکات زیبا و تکنیکی خود ترکیب کنند تا یک عملکرد منسجم، جذاب و برنده داشته داشته باشند.
روند مسابقات ژیمناستیک هنری
مسابقه ژیمناستیک هنری با دورهای مقدماتی آغاز می‌شود تا مشخص شود چه کسی به فینال مسابقات همه جانبه، تیمی و انفرادی می‌رسد. امتیازاتی که هر ورزشکار برای هر عملکرد در هر مسابقه کسب می‌کند (دو امتیاز در مسابقه خرک انفرادی) مشخص می‌کند که به مرحله بعد می‌تواند برود یا نه.
در مسابقات همه جانبه تیمی، اندازه تیم از پنج به چهار ژیمناست تغییر کرده است. مدال با توجه به عملکرد و نمره کل اهدا می‌شود. در مسابقات همه جانبه انفرادی، یک ورزشکار در همه مسابقات (شش مسابقه برای آقایان، چهار مسابقه برای خانم‌ها) شرکت می‌کند و تمام حرکات را انجام می‌دهد. برای هر حرکت امتیازی توسط داوران به او داده می‌شود. امتیاز کلی کسب کرد وضعیت آن‌ها را تعیین می‌کند. در مسابقات فردی، ورزشکاران برای دستیابی به بالاترین امتیاز بایکدیگر رقابت می‌کنند. امتیازات دورهای مقدماتی در نظر گرفته نمی‌شود و فقط امتیازاتی در که در مرحله نهایی ورزشکاران کسب می‌کنند تعیین می‌کند چه کسی برنده مدال طلا می‌شود.
فدراسیون جهانی ژیمناسیتک تکنیک‌های جدید به نام ژیمناست‌هایی که برای اولین بار در یک مسابقه بین المللی توانسته‌اند با موفقیت انجام دهند، نامگذاری کردند. بسیاری از ژیمناست‌های ژاپنی از تکنیک‌های به نام خود استفاده می‌کنند. مانند حرکت موریسو در میله‌های موازی به نام شینجی موریسو که در بازی‌های 1984 لس آنجلس شرکت کرد.
چشم انداز بازی‌های توکیو 2020
ژاپن از بازی‌های رم 1960 تا مونترال 1976 بر ژیمناستیک هنری مردان مسلط بود. این کشور 5 بار متوالی برنده مسابقه همه جانبه تیمی شد. در حالی که در مسابقات همه جانبه انفرادی، ساوائو کاتو در دو بازی مکزیک 1968 و یک بازی مونیخ 1972 طلا کسب کرد. او سه طلا دو دوره مسابقات ژیمناستیک هنری بدست آورد. سپس این ورزش تحت سلطه اتحاد جماهیر شوروی و آلمان شرقی درآمد و نیکلای آندریانوف (اتحاد جماهیر شوروی) تنها در مونترال چهار مدال طلا گرفت.
در حال حاضر ژاپن، چین دارای بهترین ژیمناست‌کاران مرد و ایالات متحده آمریکا و چین بهترین ژیمناست‌کاران زن را دارند. از سیدنی 2000، چین سه باری طلای همه جانبه مردان و ژاپن دو بار آن را دریافت کرد و رقابت این دو کشور همچنان ادامه دارد. در ریو 2016، تیم زنان ایالات متحده شامل سیمون بیلز بود بیشترین مدال طلا را دریافت کرد. سیمون بیلز چهار مدال طلا را در این بازی‌ها دریافت کرد. این بازیکن تنها ورزشکار ژیمناسیتک است که تاکنون این تعداد مدال طلا را دریافت کرد. او پس از این مسابقات بلافاصله به یک افسانه در المپیک تبدیل شد.
نکات جالب
در بازی‌های مونیخ 1972، میتسو تسوکاهارا اولین ورزشکاری بود که در هنگام پایین آمدن از میله افقی یک چرخش کامل دو چرخان به عقب انجام داد. اسم این حرکت را سورتو ماه نامیدند.
زیرا در این زمان انسان به تازگی قدم بر روی ماه گذشته بود و موفقیت تسوکاهارا در ورزش به همان اندازه جدید و نوآورانه تلقی می‌شود. به نظر می‌رسید او در این حرکت بر سطح گرانش کم ماه شناور است.
محل برگزاری مسابقات ژیمناستیک هنری
مسابقات ژیمناستیک هنری در توکیو 2020 در مرکز ژیمناستیک اریاکه سالن ورزشی توکیو (Ariake Gymnastics Centre) برگزار می‌شود.
دیدگاهتان را بنویسید